COPD näme? Alamatlar we bejeriş usullary haýsylar? COPD nähili synagdan geçirilýär?

Hroniki obstruktiw öýken keseli sözleriniň baş harplary bilen atlandyrylan COPD keseli, bronhi diýlip atlandyrylýan öýkenlerde howa haltalarynyň petiklenmeginiň netijesidir; Bu dem alyş kynçylyklary, üsgülewük we dem gysmak ýaly nägilelikleri döredýän hroniki keseldir. Öýkeniňi dem alýan arassa howa bronhlar tarapyndan sorulýar we arassa howadaky kislorod gan bilen dokumalara iberilýär. COPD ýüze çykanda, bronhlar petiklenýär we öýkeniň kuwwatynyň ep-esli peselmegine sebäp bolýar. Bu ýagdaýda alnan arassa howa öýkenlerden ýeterlik siňdirilip bilinmez, şonuň üçin gana we dokumalara ýeterlik kislorod iberilip bilinmez.

COPD nädip anyklanýar?

Adam çilim çekýän bolsa, COPD diagnozy üçin uzak wagtlap dem gysma, üsgülewük we tüýkülik şikaýatlarynyň bolmagy ýeterlik hasaplanýar, ýöne anyk diagnoz üçin dem alyş synagyny geçirmeli. Birnäçe minudyň içinde geçirilen dem alyş bahalandyryş synagy, uludan dem alýan we dem alyşa urýan adam tarapyndan amala aşyrylýar. Öýkeniň kuwwaty we keseliň basgançagy barada aňsat maglumatlary berýän bu synag, ýylda 40 gezek, esasanam 40 ýaşdan uly çilimkeşler tarapyndan ýylda azyndan bir gezek geçirilmelidir.

COPD-iň alamatlary nämeler?

" COPD näme? " Diýen soraga jogap ýaly möhüm bolan başga bir nokat, COPD-iň alamatlary we alamatlara dogry eýermek hasaplanýar. Kesel sebäpli öýkeniň kuwwaty ep-esli azalsa-da, dokumalara ýeterlik kislorod iberip bolmaýandygy sebäpli dem gysmak, üsgülewük we çişme ýaly alamatlar ýüze çykýar.

• Çalt ýöremek, basgançaklara çykmak ýa-da ylgamak ýaly işleriň netijesinde başlangyç etapda ýüze çykýan dem gysmagy, keseliň soňky döwürlerinde uky wagtynda hem ýüze çykyp bilýän meselä öwrülýär.
• Üsgülewük we çişme problemalary diňe irki döwürlerde ýüze çykýan alamatlar hökmünde görülse-de, keseliň ösmegi bilen, agyr üsgülewük we dykyz flegma ýaly COPD alamatlary ýüze çykýar.

COPD sebäpleri näme?

COPD-iň döremeginde iň uly töwekgelçilik faktorynyň çilim we şuňa meňzeş temmäki önümleriniň sarp edilmegi bolup durýar we bu önümleriň tüssesine sezewar bolan adamlarda keseliň ýaýramagy ep-esli ýokarlanýar. Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy tarapyndan geçirilen gözlegler, hapalanan howa şertleriniň COPD-iň döremeginde esasan täsirli bolandygyny ýüze çykardy. Iş ýerlerinde; Toz, tüsse, himiki maddalar we öý şertlerinde ulanylýan agaç we goýun ýaly organiki ýangyçlar sebäpli howanyň hapalanmagy, bronhlarda we öýkeniň kuwwatynyň peselmegine sebäp bolýar.

COPD keseliniň tapgyrlary haýsylar?

Kesel 4 dürli etapda atlandyrylýar: alamatlaryň agyrlygyna baglylykda ýumşak, orta, agyr we gaty agyr COPD.

• Ildumşak COPD: Güýçli iş ýa-da basgançaklara çykmak ýa-da ýük götermek ýaly güýçli iş wagtynda ýüze çykyp bilýän dem gysma alamaty. Bu etap keseliň başlangyç tapgyry hökmünde hem bellidir.
• Orta COPD: Bu, COPD-iň tapgyry, gijeki uky kesmeýär, ýöne ýönekeý gündelik işlerde dem gysmagyna sebäp bolýar.
• Agyr COPD: Demiň gysmagy baradaky şikaýat, hatda gijeki uky hem kesýär we dem alyş kynçylyklary sebäpli ýadawlyk meselesi gündelik işleriň öňüni alýar.
• Örän agyr COPD: Bu etapda dem almak gaty kynlaşýar, adam hatda öýüň içinde ýöremekde kynçylyk çekýär we dokumalara ýeterlik kislorod iberip bilmezligi sebäpli dürli organlarda näsazlyklar ýüze çykýar. Progressürek ýetmezçiligi progressiw öýken keseli sebäpli döräp biler we bu ýagdaýda näsag kislorod goldawy bolmazdan ýaşap bilmez.

COPD-ni bejermegiň usullary haýsylar?

COPD-ni bejermek, adatça keseli ýok etmegiň ýerine, alamatlaryň we oňaýsyzlyklaryň agyrlygyny azaltmaga gönükdirilen çäreleri öz içine alýar. Bu pursatda bejerginiň ilkinji ädimi, eger ulanylsa, çilimi taşlamaly we howanyň hapalanmagy bilen gurşawdan daşda durmalydyr. Çilimi taşlamak bilen, bronhial päsgelçiligiň agyrlygy birneme ýeňilleşýär we adamyň dem gysmagy baradaky nägileligi ep-esli azalýar.

Temmäki, endik we çilimi taşlamagyň usullary

Iň köp ulanylýan bejeriş usullary kislorod bejergisini, bronhodilator dermanlaryny we dem alyş maşklaryny öz içine alýar. Yzygiderli gözegçiligi talap edýän we bejerilmedik ýagdaýynda çalt öňe gidýän COPD, durmuş derejesini ep-esli peseldýän kesellerden biridir. Sagdyn we ýokary hilli durmuşda ýaşamak üçin, Gursak keselleri bölüminden giç bolmazdan çilimi taşlamak we öýkeniň yzygiderli barlanmagy bilen COPD-iň öňüni almak üçin hünär goldawyny alyp bilersiňiz.