Angiografiýa näme?

Angiografiýa näme?

Angiografiýa şekillendiriş usulynyň taryhy miladydan öňki 400-nji ýyllara degişlidir. Soňky ýyllarda ylym we tehnologiýa pudagyndaky ösüşler bilen birlikde lukmançylyk şekillendiriş usullarynda möhüm ösüşler boldy. Angiografiýa, şekillendiriş usullarynyň biri, damar ulgamynyň anatomiki gurluşyny we aýratynlyklaryny, şol sanda ýürek otaglaryny jikme-jik öwrenmek üçin ulanylýar. Angiografiýa ilkinji gezek diňe keselleri anyklamak üçin ulanylsa-da, häzirki wagtda angiografiýa interwensiýa bejergisiniň möhüm bölegi bolup durýar. Angiografiýa barada aýdylanda, ilki bilen ýüregi iýmitlendirýän damarlaryň gözden geçirilmegi. Şeýle-de bolsa, angiografiýa sözüň doly manysynda gämileri şekillendirmegi aňladýar. Başgaça aýdylanda, angiografiýa beýni, ýürek we bagyr ýaly organlara birikdirilen damarlary jikme-jik gözden geçirmäge mümkinçilik berýän şekillendiriş usulydyr. Şol sebäpli lukmançylyk edebiýatynda angiografiýa diýlende, barlanan organyň ady ulanylýar. Mysal üçin; Heartüregi iýmitlendirýän koronar ýürek keselini barlaýan angiografiýa prosedurasyna koronar angiografiýa, beýni damarlaryny barlaýan angiografiýa barlagyna serebral angiografiýa ýa-da böwrek damarlaryny barlaýan angiografiýa prosedurasyna böwrek angiografiýasy diýilýär.

Angiografiýa näme üçin edildi?

Angiografiýa irki döwürde keselleri ýüze çykarmaga we ömri halas etmäge kömek edýän şekillendiriş usulydyr. Onda näme üçin angiografiýa edilýär? Angiografiýa, gämilerde haýsydyr bir böwetiň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin ýerine ýetirilen amaldyr. Angiografiýa wagtynda anewrizmalar, giňelmek ýa-da daralmak, gämilerdäki şarlar aňsatlyk bilen ýüze çykyp bilýär. Mundan başga-da, käbir düwnük kesellerinde damarlaryň okklýuziýasy ýa-da süýşmegi bolup biler, çişleriň damarlara basyşy netijesinde bolup biler. Heartürek agyry we insult ýaly kesellerde krizise sebäp bolýan gämini ýüze çykarmak irki gatyşmak üçin örän möhümdir. Şeýle ýagdaýlarda angiografiýa petiklenen damary ýüze çykarýar we bejergä başlaýar. Angiografiýa diňe keselleri anyklamakda ulanylýan amal däl. Käbir hadysalarda, petiklenen gämilere stent goýmak ýaly interwensiýa bejeriş usullary hem angiografiýa arkaly ulanylýar.

Angiografiýa nähili edildi?

Gämileri her radiologiki şekillendiriş usuly bilen göz öňüne getirmek aňsat däl. Angiografiýa usulynda, damarlara kontrast serişdesini bermek damarlary görmäge mümkinçilik berýär. Angiografiýa amallaryndan öň bu amaly ýerine ýetirjek hünärmen lukman näsaga käbir maslahatlary berer. Näsag amaldan bir gün öň suwa düşýär. Angiografiýa prosedurasy wagtynda adatça bilekden we ýogyn ýerlerden girizilýär. Amalyň has steril görnüşde ýerine ýetirilmegi üçin näsag amaldan öň içegäniň saçyny arassalamalydyr. Näsag bu taýýarlyklary özbaşdak edip bilmese, garyndaşlaryndan ýa-da saglyk edarasynyň işgärlerinden kömek sorap biler. Amal wagtynda näsag aç bolmaly. Şol sebäpli, mümkin boldugyça näsaga gije 24: 00-dan soň hiç zat iýmek ýa-da içmek maslahat berilmeýär. Näsag operasiýa başlamazdan ozal ulanýan dermanlary, esasanam ganyň ýuka täsirleri barada lukmanlara habar bermelidir.

Angiografiýa nähili edilýär? Anesteziýa, adatça, angiografiýa prosedurasynda ulanylmaýar, bedeniň girjek ýeri ýa-da içegesi anestizasiýa we dezinfeksiýa edilýär; Ondan soň, haýsy sebitden girmeli we giriş ýoly açylsa, arteriýa bir kanula salynýar. Açyk girelge turba şekilli kateter goýulýar. Kateteriň bedende ösüşi prosedurany ýerine ýetirýän topar tarapyndan monitorda gözegçilik edilýär. Ondan soň, damarlary wizuallaşdyrmaga mümkinçilik berýän ters material, kateter arkaly bedene iberilýär. Ulanylýan kontrastly materiallaryň mukdary näsagyň ýaşyna, agramyna, jynsyna we kesel bilen baglanyşykly şikaýatlaryna baglylykda üýtgeýär. Koronar angiografiýa wagtynda iberilen kontrastly material, ýürek işleýän wagtynda ýürege ýetýär. Wena damarlarynyň suratlary rentgen şöhleleriniň kömegi bilen alynýar we kompýutere geçirilýär. Geçirilen suratlar hünärmen lukman tarapyndan habar berilýär.

Angiografiýa näçe wagt alýar?

Angiografiýa köp keseli anyklamakda ulanylýan täsirli usuldyr. Käbir hassalar angiografiýanyň uzyn we kyn proseduradygyny pikir edýärler. Angiografiýa näçe wagt alýar? Angiografiýa prosedurasy takmynan 20-60 minut dowam edýär. Bu döwür näsagyň ýaşyna, agramyna we barlanjak gämilere baglylykda üýtgäp biler. Angiografiýa agyryly amal däl. Şol sebäpli hassalar bu döwürde köplenç agyry duýmaýarlar. Şeýle-de bolsa, angiografiýadan soň näsaglara gan döremek töwekgelçiligi sebäpli 6-8 sagatlap ýatýan ýerinden turmak ýa-da amal edilýän ýerini göçürmek maslahat berilmeýär.

Angiografiýadan soň haýsy zatlary göz öňünde tutmaly?

Amaldan öň, amallary ýerine ýetirjek lukman näsagdan özi bilen suw getirmegini soraýar. Munuň iň möhüm sebäbi, böwreklere zeper ýetirýän amalda ulanylýan kontrastly materialyň töwekgelçiligini azaltmakdyr. Näsagyň köp mukdarda suw içmegine päsgel berýän saglyk meselesi ýok bolsa, amaldan soň 2 sagadyň dowamynda takmynan 2 litr suwuklyk iýmek maslahat berilýär. Amaldan soň näsag otaga gelende, operasiýa edýän lukman kateterini aýyrýar. Şeýle-de bolsa, kateter aýrylandan soň prosedura ýerine ýetirilýän ýere, esasanam içegede ýerine ýetirilen angiografiýada çäge torbasy goýulýar. Goýlan çäge torbasy takmynan 6 sagat saklanmalydyr we aýrylmaly däldir. Şol bir wagtyň özünde, aýagyň gymyldamagy gan döremegine sebäp bolup bilýändigi sebäpli näsag bu döwürde hajathana mätäç bolup, töweregindäkilerden kömek almaly däldir. Üsgülewük ýaly duýdansyz hereketler gan akmagyna sebäp bolup biler, şonuň üçin duýdansyz refleks ýüze çykan ýagdaýynda bejerilen ýere el bilen basyş edilmelidir. Angiografiýa prosedurasyndan soň bejergide çiş we ödem ýaly ýagdaýlar seýrek bolup biler. Keselhanadan çykandan soň näsag gündelik durmuşyny dowam etdirip biler. Angiografiýadan soň bejergide agyry, çişmek we ödem seýrek bolup biler. Bu ýagdaýda wagt ýitirmezden lukmana ýüz tutmalydyr.

Angiografiýa töwekgelçilikleri we bolup biljek kynçylyklar

Angiografiýa ugry boýunça hünärmen we tejribeli topar tarapyndan ýerine ýetirilende, angiografiýa bilen baglanyşykly çylşyrymlylyk ähtimallygy ýok diýen ýaly. Şeýle-de bolsa, her prosedurada bolşy ýaly, angiografiýadan soň käbir töwekgelçilikler we kynçylyklar ýüze çykyp biler. Angiografiýanyň bolup biläýjek töwekgelçiliklerini aşakdaky ýaly sanap bolar:

• Hususan-da, içegäniň üsti bilen geçirilen amallardan soň näsagyň hereketi ýa-da amal meýdanyna ýeterlik basyş gan akma howpuny döredip biler. Bu ýagdaýda näsagyň aýagynda giň gögermeler bolup biler.
• Näsag ulanylýan kontrast materialyna allergiki bolsa, gijilewük we gyzarma ýaly ýumşak allergiki täsirler bolup biler.
• Bejerilen ýerde ýanmak we ýylylyk duýulmagy mümkin.
• Uzak wagtlap agyz beklemek sebäpli ýürek bulanma we baş aýlanmak bolup biler.
• Näsagyň böwrek funksiýalary ýaramazlaşyp biler. Bu ýagdaý adatça wagtlaýyn bolýar. Şeýle-de bolsa, seýrek ýagdaýda böwreklere çynlakaý zeper ýetip biler. Bu ýagdaýda näsag gyssagly gatyşmagy talap edýär.
• Cannulanyň ýerleşýän ýerinde agyry, çişmek we gyzarmak bolup biler. Bu ýagdaý adatça ýokançlygyň alamaty bolansoň, iň ýakyn saglyk edarasyna haýal etmän maslahat berilmelidir.
• Hünärmenler topary tarapyndan ýerine ýetirilmedik angiografiýa prosedurasy giren damara zeper ýetirip biler.
• Amal wagtynda ýürek agyry we insult howpy bar. Şeýle-de bolsa, bu ýagdaýyň angiografiýa bilen gönüden-göni baglanyşyklydygyny görkezýän ýeterlik subutnama ýok. Näsagyň petiklenen arteriýasy, amal wagtynda ýürek agyry we insult töwekgelçiligine sebäp bolup biler.

Angiografiýa hünärmenler tarapyndan ýerine ýetirilende möhüm ömri halas ediji şekillendiriş usulydyr. Angiografiýanyň kömegi bilen ýürek agyry, insult, böwrek ýetmezçiligi we bagyr keselleri ýaly köp möhüm keseller irki döwürde ýüze çykarylyp we bejerilip bilner. Angiografiýa barada jikme-jik maglumat almak üçin iň ýakyn saglyk edarasyna ýüz tutmagy ýatdan çykarmaň. Sagdyn günler arzuw edýäris.